Gezondheid

In onze maatschappij, vind je altijd wel een pilletje voor of tegen iets. Behalve tegen domheid. We hebben een pilletje tegen hoofdpijn maar niet tegen egoïsme. We hebben medicijnen die een heleboel enge ziekten bestrijden, maar we hebben geen pilletje tegen moord, diefstal, oplichting, onzedelijk gedrag enzovoort. We hebben wel therapieën. Aangezien bovengenoemde zaken tegenwoordig schijnen toe te nemen, twijfel ik toch zeer aan de effectiviteit van die therapieën. Ze zullen wel een bepaalde werking hebben maar beslist niet afdoende.

De Wereldgezondheidsorganisatie, WHO, heeft zich ten doel gesteld om ziekten en epidemieën te lijf te gaan. Een nobel streven waar ik ook achter sta. Daartoe heeft de WHO het begrip gezondheid omschreven in een definitie:
1 gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken.
Vanuit een goede definitie kun je een duidelijk werkmodel creëren, waaruit duidelijke richtlijnen zijn af te leiden. Bovenstaande definitie beperkt zich niet tot lichamelijke of psychosociale ziekten. Zij omvat het hele menselijke bestaan waarin gezondheid als een recht wordt gezien. Dus ook recht op welzijn.

Deze definitie komt mij op een andere manier heel bekend voor. Het betreft mijn gewoonte om elk artikel af te sluiten met shalom. Wat houdt shalom nu eigenlijk in? Vrede, welzijn, heelheid, volheid, volkomenheid, gezondheid, veiligheid, zekerheid, vastheid, compleet zijn, voorspoed, rust, behoud.
Dit shalom heeft oudere papieren dan de definitie van het WHO en reikt  een stuk verder. Jahweh is vrede; zegt shalom. Richteren 6:24. Toen bouwde Gideon daar een altaar voor de HEERE en hij noemde het: De HEERE is vrede! Het is er nog tot op deze dag, in het Ofra van de Abiëzrieten. ( YHWH is hier vertaald met de Heere.)

Alles wat je met shalom kunt zeggen komt voort uit de relatie met God. Het is echter wel gekoppeld aan de herstelde, harmonieuze relatie met God en niet aan de verbroken relatie met God, zoals in Jesaja 9. Wij kunnen het elkaar toewensen. Wij kunnen elkaar ermee zegenen. Het is echter geen kracht die op zichzelf staat. Shalom staat in een bepaalde context. Namelijk die van heelheid zoals God die geeft. Bovendien is bij God, gezondheid een onderdeel van algeheel welzijn en niet, zoals bij het WHO, een omschrijving van algeheel welzijn.
Toch zit de definitie van het WHO er behoorlijk ingebakken. Wanneer men een situatie tegenkomt die schadelijk kan zijn, noemt men dat een ongezonde situatie. Dat kan betrekking hebben op arbeidsomstandigheden of hygiënische omstandigheden. Maar ook binnen politieke omstandigheden noemt men iets vaak een ongezonde situatie. Het denken van iemand met te extreme gedachten, bijvoorbeeld met betrekking tot rassenhaat, noemt men een ongezond of zelfs ziek denken. De WHO betrekt al deze gebieden in de definitie van gezondheid.

Het is een nobel en goed streven om de gevolgen van het niet gezond zijn te bestrijden. Maar er zit een adder onder het gras. Gezondheid vindt men een recht voor alle mensen. Zo ook bijv. seksuele gezondheid:
2 Sexual health is a state of physical, mental and social wellbeing in relation to sexuality. It requires a positive and respectful approach to sexuality and sexual relationships, as well as the possibility of having pleasurable and safe sexual experiences, free of coercion, discrimination and violence.
Vanuit menselijk perspectief bezien, is dit de beste definitie over seksuele gezondheid die iemand kan bedenken. Vanuit de mens bezien. Zij houdt echter geen rekening met God de Schepper.

Thobias, Thobias toch. De WHO kan toch ook geen rekening houden met een Scheppende God?
Als zij echt verstandig is doet zij dat wel en dat kan heel goed, zonder het op te dringen aan de wereldbevolking. Maar daar wil ik het nu niet over hebben. Bovengenoemde definitie, die op hun website wordt getoond, laat ook het probleem zien van de algemene definitie van gezondheid. Zij is opgesteld vanuit het individu. Vanuit de mens, die zijn weg gaat los van God. Ik sta helemaal achter de aspecten van een respectvolle en positieve benadering, vrij van dwang, discriminatie en geweld. Zelfs het gedeelte dat je ervan mag genieten. Maar God heeft een belangrijk principe gegeven voor het beleven van seksualiteit, dat een heleboel problemen al kan voorkomen. En daarmee een bijdrage levert aan gezondheid.

Seksualiteit heeft God bedoeld, voor 1 man en 1 vrouw die elkaar trouw blijven tot de dood. Die van elkaar houden, elkaar respecteren en dat op de meest intieme wijze aan elkaar duidelijk maken. De Bijbel noemt het aanhangen, aankleven en daarmee wordt een geestelijke eenwording bedoeld.
De wereld is vol van seksueel overdraagbare ziekten. En die vinden hun oorsprong in het afwijken van Gods principes. Nu kun je zoveel definities opstellen als je wilt, voorlichting geven en aidspatiënten een speciale status geven zodat zij zich kunnen laten behandelen, maar daarmee bestrijdt je nog steeds niet het kernprobleem. Namelijk, dat algemeen welbevinden afhankelijk is van Gods zegen over Zijn schepping. Gaat men zijn eigen weg, dan verwerpt men die zegen. Men wil dan wel graag de zegen ontvangen voor het welzijn maar zich niet houden aan Gods principes. Even zwart wit gezegd.

Lucas 15:11 En Hij zeide: Iemand had twee zonen. 12 De jongste van hen zeide tot zijn vader: Vader, geef mij het deel van ons vermogen, dat mij toekomt. En hij verdeelde het bezit onder hen. 13 En weinige dagen later maakte de jongste zoon alles te gelde en ging op reis naar een ver land, waar hij zijn vermogen verkwistte in een leven van overdaad. 14 Toen hij er alles doorgebracht had, kwam er een zware hongersnood over dat land en hij begon gebrek te lijden. 15 En hij trok er op uit en drong zich op aan een der burgers van dat land en die zond hem naar het veld om zijn varkens te hoeden. 16 En hij begeerde zijn buik te vullen met de schillen, die de varkens aten, doch niemand gaf ze hem.

De vader staat hier voor God. In Zijn liefde dwingt Hij de zoon niet om thuis te blijven. Het vervolg geeft aan wat er gebeurt wanneer wij God de Vader verlaten. Dit is de kern van het probleem. En dat los je niet op met een definitie van gezondheid. Nee daar heb je shalom voor nodig. Aan God zal dat niet liggen.

20 En hij stond op en keerde naar zijn vader terug. En toen hij nog veraf was, zag zijn vader hem en werd met ontferming bewogen. En hij liep hem tegemoet, viel hem om de hals en kuste hem. 22 Maar de vader zeide tot zijn slaven: Brengt vlug het beste kleed hier en trekt het hem aan en doet hem een ring aan zijn hand en schoenen aan zijn voeten. 23 En haalt het gemeste kalf en slacht het, en laten wij een feestmaal hebben, 24 want mijn zoon hier was dood en is weer levend geworden, hij was verloren en is gevonden.

Voordat je shalom in haar volledige omvang kunt ontvangen, is er verzoening nodig. Net als bij de verloren zoon. In een wereld die zijn weg gaat, los van God en die algeheel welbevinden als een staat van gezondheid ziet, wordt dit shalom een karikatuur. En daarmee kweek je een aardig stukje struisvogelpolitiek. Want alles wat met dit shalom samenhangt wordt onder de grond gestopt alsof het dan niet meer bestaat.
Deze karikatuur erkent God niet als Schepper en werpt de mens terug op zichzelf. Zij weekt alle problemen van de wereld los van de zondeval en noemt het ziekte. Ziekte is iets wat je overkomt. Je hebt een bepaalde verantwoordelijkheid om gezond te leven, maar daarvoor moet je dan wel de middelen hebben.

Wanneer ziekte niet meer dan een product is dat met de evolutie wordt meegeleverd, bestaat er geen Schepper. Geen scheppende God, geen rebellie, geen zondeval. Zonder zondeval hebben wij ook geen verzoening nodig. Wie is dan Jezus? Ja, Hij was vast een goed mens.
Eenmaal los van zijn vader, had de verloren zoon op een bepaald moment geen rechten meer. Het enige recht was het varkensrecht. De oorzaak lag niet bij de Vader maar bij het feit, dat de zoon zich buiten de rechtspositie stelde, die hij bij zijn vader had. De verloren zoon vroeg immers zijn deel op en ging zijn eigen weg. Je kunt je dus afvragen, in hoeverre gezondheid echt een recht is. Een recht is namelijk niet meer of minder dan een verleende gunst van een hogere autoriteit. God is de allerhoogste autoriteit en Hij wil ons Zijn gunst graag geven.

God plaatst gezondheid echter in relatie met Hem. Shalom staat voor al het goede dat God kan geven. Maar dan wel vanuit het vertrouwen, het geloof in Hem. Op Zijn voorwaarden. Net zoals de overheid voorwaarden stelt wanneer je bij hen aanklopt voor hulp. En toch gaat de zon nog steeds op over de aarde en al haar bewoners, als teken dat God graag Zijn goedheid wil geven. Door algeheel welbevinden te associëren met gezondheid, vervalt de noodzaak tot bekering, die een eerste stap is om verzoening te ontvangen. Geen bekering, geen verzoening, geen redding.

Hoe gezond is dat nu werkelijk?

Shalom